روخوانی شعر با صدای سهیل قاسمی

 

تصحیح قزوینی غنی

شماره ۳۷

 

بیا که قصر ِ اَمَل سخت سُست بنیاد است

بیار باده که بنیاد ِ عُمر بر باد است

 

غلام ِ همّت ِ آن‌ام که زیر ِ چرخ ِ کَبود

زِ هر چه رنگ ِ تعلُّق پذیرد آزاد است

 

چه گویم‌ات که به می‌خانه دوش مست و خراب

سروش ِ عالَم ِ غیب‌ام چه مژده‌ها داده‌ست

 

که ای بلندنظر شاه‌باز ِ سِدره نِشین

نشیمن ِ تو نه این کُنج ِ محنت آباد است

 

تو را زِ کُنگره‌یِ عَرش می‌زنند صَفیر

ندانم‌ات که در این دام‌گَه چه افتاده‌ست

 

نصیحتی کُنم‌ات یاد گیر و در عمل آر

که این حدیث زِ پیر ِ طریقت‌ام یاد است

 

غم ِ جهان مخور و پند ِ من مبر از یاد

که این لطیفه‌یِ عشق‌ام زِ ره‌روی یاد است

 

رضا به داده بِدِه وَ ز جَبین گره بگشای

که بر من و تو در ِ اختیار نگشاده‌ست

 

مَجو دُرُستی‌یِ عهد از جهان ِ سُست‌نهاد

که این عجوز عروس ِ هزار داماد است

 

نشان ِ عهد و وفا نیست در تبسّم ِ گُل

بنال بلبل ِ بی‌دل! که جا یِ فریاد است

 

حَسَد چه می‌بری ای سُست نظم بر حافظ

قبول ِ خاطر و لطف ِ سخن خداداد است

 

 

تصحیح پرویز ناتل خانلری

 

شماره ۳۷

 

 

 

بیا که قصر ِ اَمَل سخت سُست بنیاد است

بیار باده که بنیاد ِ عُمر بر باد است

 

غلام ِ همّت ِ آن‌ام که زیر ِ چرخ ِ کَبود

زِ هر چه رنگ ِ تعلُّق پذیرد آزاد است

 

چه گویم‌ات که به می‌خانه دوش مست و خراب

سروش ِ عالَم ِ غیب‌ام چه مژده‌ها داده‌ست

 

که ای بلندنظر شاه‌باز ِ سِدره نِشین

نشیمن ِ تو نه این کُنج ِ محنت آباد است

 

تو را زِ کُنگره‌یِ عَرش می‌زنند صَفیر

ندانم‌ات که در این دام‌گَه چه افتاده‌ست

 

نصیحتی کُنم‌ات یاد گیر و در عمل آر

که این حدیث زِ پیر ِ طریقت‌ام یاد است

 

مَجو دُرُستی‌یِ عهد از جهان ِ سُست‌نهاد

که این عجوزه عروس ِ هزار داماد است

 

غم ِ جهان مخور و پند ِ من مبر از یاد

که این لطیفه‌یِ عشق‌ام زِ ره‌روی یاد است

 

رضا به داده بِدِه وَ ز جَبین گره بگشای

که بر من و تو در ِ اختیار نگشاده‌ست

 

نشان ِ عهد و وفا نیست در تبسّم ِ گُل

بنال بلبل ِ عاشق که جا یِ فریاد است

 

حَسَد چه می‌بری ای سُست نظم بر حافظ

قبول ِ خاطر و لطف ِ سخن خداداد است

 

 

اختلاف نسخه ها بر اساس تصحیح خانلری

 

بیت یکم:

که ایام عمر

 

بیت سوم:

مست شراب | مست خراب

 

بیت پنجم:

فراز کنگره ی عرش

می زنند نفیر

 

بیت ششم:

در عمل آور

 

بیت هفتم:

فریب شیوه ی حسن از جهان پیر مخر

سست آباد

که ان عجوزه | که این عجوز

 

بیت هشتم:

ببر از یاد | مده از یاد

لطیفه ی غیبم

 

بیت نهم:

برو ملامت دردی کشان مکن زاهد

گره بگشا

 

بیت دهم:

عهد وفا

بلبل بیدل

چه جای

 

بیت یازدهم:

مکن معارضه ای شیخ وقت با حافظ | مکن معارضه ای سست نظم با حافظ

که حسن شیوه و لطف سخن

قبول مردم

 

 

 

حافظ شیراز به روایت احمد شاملو

 

شماره ۳۸

 

 

 

بیا که قصر ِ اَمَل سخت سُست بنیاد است!

بیار باده که بنیاد ِ عُمر بر باد است!

 

غلام ِ همّت ِ آن‌ام که، زیر ِ چرخ ِ کَبود

زِ هر چه رنگ ِ تعلُّق پذیرد آزاد است

 

مگر تعلّق ِ خاطر به ماه‌رُخساری

که خاطر ِ همه‌عالَم به مِهر ِ او شاد است.

 

غم ِ جهان مخور و پند ِ من مبر از یاد

که این لطیفه‌یِ نَغز اَم زِ ره‌روی یاد است:

 

«رضا به داده بِدِه وَ ز جَبین گره بگشای

که بر من و تو در ِ اختیار نگشاده‌ست.

 

مَجو دُرُستی‌یِ عهد از جهان ِ سُست‌نهاد

که این عجوزه عروس ِ هزار داماد است.»

 

 

نشان ِ عهد و وفا نیست در تبسّم ِ گُل –

بنال بلبل ِ بی‌دل! که جا یِ فریاد است.

 

 

#

 

چه گویم‌ات که به می‌خانه، دوش، مست و خراب

سروش ِ عالَم ِ غیب‌ام چه مژده‌ها داده‌ست،

 

که: «ای بلندنظر شاه‌باز ِ سدْره نِشین!

نشیمن ِ تو نه این کُنج ِ محنتْ‌آباد است:

 

تو را زِ کُنگره‌یِ عَرش می‌زنند صَفیر

ندانم‌ات که در این دام‌گَه چه افتاده‌ست.»

 

#

 

 

حَسَد چه می‌بری ای سُست‌نظم بر حافظ؟

قبول ِ خاطر و لطف ِ سخن خداداد است.

 

 

 

حافظ به سعی سایه

 

شماره ۳۵

 

 

 

بیا که قصر اَمل سخت سُست بنیادست

بیار باده که بنیاد ِ عمر بر بادست

 

غلام ِ همّت ِ آنم که زیر چرخ ِ کبود

زِ هر چه رنگ ِ تعلُّق پذیرد آزادست

 

چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب

سروش ِ عالم ِ غیبم چه مژده‌ها دادست

 

که ای بلندنظر شاهباز ِ سدره نشین

نشیمن ِ تو نه این کُنج ِ محنت‌آباد است

 

ترا ز کنگره‌یِ عَرش می‌زنند صفیر

ندانمت که در این دامگَه چه افتادست

 

نصیحتی کنمت یاد گیر و در عمل آر

که این حدیث ز پیر ِ طریقتم یادست

 

مَجو درستی ِ عهد از جهان ِ سُست‌نهاد

که این عجوزه عروس ِ هزار دامادست

 

رضا به داده بده وز جبین گره بگشای

که بر من و تو در ِ اختیار نگشادست

 

نشان ِ عهد و وفا نیست در تبسّم ِ گل

بنال بلبل ِ بیدل که جا یِ فریادست

 

حسد چه می‌بری ای سست نظم بر حافظ

قبول ِ خاطر و لطف ِ سخن خدادادست