غزل ۳۲ سعدی

معلم‌ات همه شوخی و دل‌بری آموخت؟

جفا و ناز و عتاب و ستم‌گری آموخت؟

غلام ِ آن لب ِ ضحّاک و چشم ِ فتان ام

که کید ِ سِحر به ضحّاک و سامری آموخت

تو بُت، چرا به معلّم رَوی؟ که بُت‌گر ِ چین

به چین ِ زلف ِ تو آید به بُت‌گری آموخت

هزار بلبل ِ دستان‌سُرایِ عاشق را

بباید از تو سخن گفتن ِ دری آموخت

برفت رونق ِ بازار ِ آفتاب و قمر

از آن که ره به دُکان ِ تو مشتری آموخت

همه قبیله‌یِ من، عالُمان ِ دین بودند

مرا معلم ِ عشق ِ تو شاعری آموخت

مرا به شاعری آموخت روزگار آن‌گه

که چشم ِ مست ِ تو دیدم که ساحری آموخت

مگر دهان تو آموخت تنگی از دل ِ من!

وجود ِ من، زِ میان ِ تو لاغری آموخت

بلایِ عشق ِ تو بنیاد ِ زهد و بیخ ِ وَرَع

چنان بِکَند که صوفی قلندری آموخت

دگر نه عزم سیاحت کُنَد نه یاد ِ وطن

کسی که بر سر ِ کوی‌ات مجاوری آموخت

من آدمی به چنین شکل و قدّ و خوی و روش

ندیده‌ام! مگر این شیوه از پری آموخت

به خون ِ خَلق فروبرده پنجه؛ ک‌این حنّا ست!

ندانم‌اش که به قتل ِ که شاطری آموخت

چنین بگریم از این پس، که مرد بتواند

در آب ِ دیده‌یِ سعدی شناوری آموخت